La Chandeleur

  Pannenkoekenfeest – Crêpes

La Chandeleur – Marie Lichtmis. Dan is het 40 dagen na Kerstmis. Als je in de laatste week van januari in Frankrijk boodschappen gaat doen, dan zal het je opvallen hoeveel koekenpannen er te koop worden aangeboden. Ook dat er veel aanbiedingen van Nutella zijn en dat er overal suiker te vinden is 😊. En dat is natuurlijk met een reden. Frankrijk staat bekend om de vele Christelijke feestdagen, en 1 er van is “Maria Lichtmis” op 2 februari. Nu kan ik zelf een mooi verhaal gaan schrijven, maar “het wiel” was al uitgevonden, daarom even het verhaal vanuit deze bron.

Bron ceze.fr :

La Chandeleur – 40 dagen na Kerstmis

Op 2 februari is het ‘Chandeleur’ (Maria Lichtmis). In de Provence noemen ze het La Candelouso, Provençaals voor kandelaar. Dit feest van het licht en de kaarsen is één van hoogtepunten van de Provençaalse kersttraditie. La Candelouso vindt precies 40 dagen na kerstmis plaats.

Volgens de Provençaalse (en joods/christelijke) traditie moest iedere vrouw na een bevalling 40 dagen binnenshuis blijven, dat gold dus ook voor Maria. Pas daarna mocht ze de deur weer uit en aan het normale leven deelnemen. Dat werd en wordt in de Provence gevierd met La Candelouso: een processie met brandende kaarsen, waarbij het vuur de ‘zuivering van de Maagd’ symboliseert. Die kaarsen worden gezegend voor ze worden aangestoken, en ze worden geacht gedurende het hele jaar huis en haard tegen onweer te beschermen. Maar de brandende kaars mag onderweg niet uitwaaien of doven door de regen: “Quand plòu sus la candèlo, plòu sus la misèrio” (regent het op de kaars, dan regent het ellende).

Pelgrims

Van oorsprong was La Candelouso een Romeins feest ter ere van de god Pan, nee niet koekenpan 😉, waarbij met fakkels en toortsen de doden werden herdacht. Toen de paus in de 5e eeuw besloot het feest te annexeren, trokken duizenden enthousiaste pelgrims naar Rome. Uitgehongerd kwamen ze daar aan. Om die menigte te voeden was goedkoop en gemakkelijk te bereiden voedsel nodig: door meel, melk, eieren door elkaar te klutsen en te bakken had je in een wip een stapel pannenkoeken voor alle hongerigen.

Knisperige dunne crêpes (Crespèu in het Provençaals) versierd met allerhande lekkers, zowel hartig als zoet. Nog steeds worden er op deze dag traditioneel crêpes gegeten. De vorm en kleur van de crêpe roepen de zon terug na een donkere winter. Een Franse traditie zegt, dat men de eerste crêpe met één hand moest keren, terwijl men in de andere een gouden munt hield. Als het keren helemaal goed ging en de crêpe zonder kreukels in de pan terugviel, kreeg men een bijzonder voorspoedig jaar. De munt werd in de crêpe gewikkeld op de kast gelegd, waar hij een jaar bleef liggen. De resten van de crêpe van vorig jaar werden van de kast gehaald en de munt, die daarin zat, gaf men aan een arme.

Einde citaat

La Chandeleur en Nutella

Maar gelukkig eten ze in Frankrijk niet alleen op 2 februari pannenkoeken. Overigens is de Franse crêpe niet te vergelijken met onze Hollandse pannenkoek. In Frankrijk kom je qua garnering niet veel verder dan Nutella, chocolade, suiker of jam. Inderdaad, chocolade is wat anders dan Nutella. Dus denk je op een lokale markt een Crêpe-spek te kunnen scoren dan kom je van een koude kermis, markt in dit geval, thuis.

De zoete crêpes worden gemaakt met tarwemeel. Er is ook een hartige variant, waarvoor men vroeger boekweitmeel gebruikte. Oorspronkelijk komen crêpes uit Bretagne, maar tegenwoordig vind je in elk groter dorp in Frankrijk wel een crêperie. In restaurants worden ze regelmatig geserveerd als dessert, gecombineerd met sauzen, vruchten, slagroom, ijs.

Prins van Wales

Als je ooit een keer op een menukaart als dessert de “Crêpes Suzette” ziet staan, bestel die dan gerust. Het verhaal gaat dat het recept per toeval ontstaan is door een 14-jarige leerling kok. Hij mocht de Crêpe serveren aan tafel bij de Prins van Wales, we schrijven dan het jaar 1895. Toen de pannenkoek van de verwarmde dekschaal vloog vatte de pannenkoek vlam, maar de Prins vond het heerlijk.

Hij vroeg direct hoe deze variant heette en de leerling zei : Crêpes Princesse. De prins stelde toen om het te noemen naar zijn vrouwelijke gezelschap, Suzette. De waarheid van dit verhaal wordt bestreden, maar de chef-kok van weleer beweert dat het klopt. In het oorspronkelijke recept werd de crêpe besmeerd met boter op smaak gebracht met curaçao likeur en mandarijnen sap.

Eet smakelijk